RỐI LOẠN TĂNG ĐỘNG GIẢM CHÚ Ý (ADHD) Ở TRẺ EM
Một chủ đề không quá mới lạ hiện nay, gây ra khá nhiều niềm trăn trở cho các bậc phụ huynh có quan tâm và tạo ra các vấn đề xã hội đáng ngại nếu gia đình không quan tâm. Bài viết hôm nay Golden Mouse sẽ sơ lược các ý ngắn gọn để giúp Bạn đọc hiểu rõ hơn về vấn đề bệnh lý này. Bệnh lý có tên gọi viết tắt là ADHD theo tên gọi tiếng anh là Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder
Trước hết, cần hiểu rối loạn tăng động thiếu chú ý là gì? Đây là bệnh lý mãn tính biểu hiện qua sự khó duy trì chú ý, tăng động và hành vi bốc đồng kéo dài dai dẳng. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người bệnh, thường xuất hiện ở trẻ em và có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành. Như thế nào gọi là ảnh hưởng lớn đến đời sống? Trẻ em mắc ADHD cũng có thể phải vật lộn với lòng tự trọng của bản thân, các mối quan hệ xã hội và kết quả học tập kém ở trường. Các triệu chứng đôi khi giảm dần theo tuổi tác. Tuy nhiên, một số người không bao giờ hoàn toàn thoát khỏi các triệu chứng ADHD của mình. Mục tiêu điều trị ADHD là điều trị các triệu chứng, thường bao gồm dùng thuốc và can thiệp hành vi, chẩn đoán để điều trị sớm là một lợi thế cho việc có thể giúp Bệnh nhân thoát khỏi tình trạng này một cách đáng kể và nhanh chóng.
Một vài triệu chứng để nhận định bệnh lý
Bệnh nhân mất tập trung và xuất hiện hành vi hiếu động - bốc đồng, các triệu bắt đầu trước 12 tuổi, có thể nhận thấy sớm nhất là từ 3 tuổi. Các triệu chứng ADHD có thể nhẹ, trung bình hoặc nặng.
Về đặc điểm giới tính: ADHD xảy ra thường xuyên ở nam hơn ở nữ và hành vi có thể khác nhau tuỳ theo giới tính. Ví dụ, bé trai có xu hướng hiếu động hơn và bé gái có thể có xu hướng ít chú ý.
Các biểu hiện giảm chú ý:
- Khó duy trì chú ý được lâu so với trẻ cùng tuổi.
- Dễ mất tập trung do tác động bên ngoài.
- Không cẩn thận, không tập trung tỉ mỉ, hay gây sai sót.
- Ít tuân theo hướng dẫn, ít hoàn thành trọn vẹn nhiệm vụ, bài vở
- Hay làm mất, bỏ quên đồ dùng, đồ chơi.
- Hay bỏ dở việc này để sang làm việc khác.
- Né tránh, không thích các hoạt động đòi hỏi nỗ lực tư duy.
- Khó khăn tổ chức hoạt động.
Các biểu hiện tăng hoạt động:
- Hay bồn chồn, luôn cử động chân tay, ngồi không yên
- Thường xuyên chạy nhảy, leo trèo, hoặc rời khỏi chỗ ở nơi cần phải ngồi yên.
- Khó khăn khi chơi hoặc tham gia hoạt động tĩnh.
- Nói quá nhiều.
- Trả lời bột phát khi chưa nghe hết câu hỏi.
- Khó khăn khi phải chờ đợi.
- Ngắt quãng, chen ngang vào hội thoại hoặc công việc của người khác.
Nguyên nhân của bệnh lý: Hiện nay, nguyên nhân của rối loạn tăng động giảm chú ý chưa được xác định rõ ràng. Các yếu tố có thể liên quan đến sự phát triển của ADHD bao gồm di truyền, môi trường hoặc các vấn đề về hệ thần kinh trung ương tại những thời điểm quan trọng trong quá trình phát triển.
Các yếu tố nguy cơ
- Người thân huyết thống (ba mẹ, anh chị em ruột) mắc bệnh ADHD hoặc rối loạn sức khỏe tâm thần khác.
- Tiếp xúc với độc tố môi trường (chì – trong nước sơn và đường ống các tòa nhà cũ).
- Mẹ sử dụng thuốc, rượu bia hoặc hút thuốc trong thời kỳ mang thai.
- Sinh non.
Nguy hại xuất hiện hoặc tìm ẩn
ADHD có thể khiến cuộc sống của trẻ em trở nên khó khăn. Trẻ em mắc ADHD sẽ đối mặt với các vấn đề sau:
+ Thường gặp khó khăn trong lớp học, điều này có thể dẫn đến kết quả không tốt trong học tập, bị trẻ em khác và người lớn phán xét.
+ Có xu hướng gặp nhiều tai nạn và thương tích hơn so với trẻ em không mắc ADHD.
+ Có xu hướng có lòng tự trọng kém.
+ Có nhiều khả năng gặp khó khăn trong việc tương tác, ít được bạn bè và người lớn chấp nhận.
+ Có nguy cơ lạm dụng rượu và ma túy và các hành vi phạm pháp khác cao hơn.
Có thể phòng ngừa như thế nào?
- Trong thời gian mang thai, tránh bất cứ điều gì có thể gây hại cho sự phát triển của thai nhi. Ví dụ: Không uống rượu, không sử dụng ma túy giải trí hoặc hút thuốc lá.
- Bảo vệ trẻ khỏi tiếp xúc với chất gây ô nhiễm và độc tố, bao gồm khói thuốc lá và sơn chì.
- Hạn chế thời gian xem màn hình: Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc với các phương tiện giải trí thông qua hình ảnh như ti vi, điện thoại, thiết bị máy tính, ipad,…thì tại thời điểm tiếp xúc sóng não của người xem ngang với một cơ thể sống thể thực vật. Vì vậy, mặc dù vẫn chưa được chứng minh một cách rõ ràng, nhưng có thể thận trọng khi cho trẻ em tiếp xúc quá nhiều với màn hàinh và trò chơi điện tử trong năm năm đầu đời.
Bảo vệ các mầm non để tạo ra một thế giới xanh và thiện lành cho xã hội. Cám ơn Bạn đã đọc hết bài viết tổng hợp này. Chúc Bạn có nhiều sức khoẻ và niềm vui!
Người viết nội dung: Dược sỹ Đại học Huỳnh Kim Thoa
