CÓ NÊN KIÊNG CỮ SAU SINH? SỰ THẬT VÀ
CÁCH THỨC ĐIỀU CHỈNH
Thể trạng phụ nữ sau khi sinh thường sẽ rất yếu nên khoảng thời gian để phục hồi sức khỏe là rất cần thiết. Theo quan niệm dân gian từ xưa đến nay, phụ nữ sau khi sinh phải kiêng cữ hay còn gọi là ở cữ trong vòng 3 tháng. Nhưng kiêng cữ cái gì và kiêng cữ như thế nào cho đúng? Thì chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong bài viết sau đây.
Phòng ngủ che kín gió
Rất nhiều phụ nữ cho đến giờ vẫn tin vào việc gió là thủ phạm gây sốt sản hậu, vì thế phòng các mẹ thường khép kín, ở trong buồng tối tránh hoàn toàn gió và ánh sáng tự nhiên
Đây là quan điểm không đúng vì phòng các bà mẹ nằm cần có gió và thay đổi không khí cũng như ánh nắng chiếu vào giúp cho sự lưu thông không khí tốt hơn, giúp hạn chế bụi, vi khuẩn, nấm mốc phát triển gây bệnh cho mẹ và bé, nhất là các bệnh lý về hô hấp và da
Thực tế sốt hậu sản là do các nguyên nhân như nhiễm khuẩn hậu sản ở tầng sinh môn, tử cung, âm đạo, âm hộ…điều này thường do quá trình trước, trong và sau khi sinh không được tiệt trùng sạch sẽ. Ngoài ra còn do các bệnh lý về vú, viêm tắc tĩnh mạch chi dưới…
Hơ than cho mẹ và bé có tốt không?
Hơ than cho mẹ và bé là một tập tục mà từ trước đến nay chúng ta dễ bắt gặp ở những phụ nữ vừa sinh nở. Tập tục này bắt nguồn từ xa xưa, lúc những điều kiện về lò sưởi, điều hòa, vệ sinh và chỗ ở cho phụ nữ sau sinh ở nước ta còn kém. Sản phụ lúc bấy giờ phải cách ly ở cử trong căn nhà tạm hoặc chòi lá, khí lạnh tràn vào nhà dễ dàng. Đối với em bé, lúc trong bụng mẹ sẽ được ấm do nhiệt độ cơ thể của người mẹ, nhưng khi chào đời, nhiệt độ bên ngoài thấp hơn nên dễ lạnh hơn. Từ hai nguyên nhân đó mà tập tục hơ than giữ ấm cho mẹ và bé ra đời. Tuy nhiên, đến ngày nay tập tục này không còn phù hợp vì đã có sự phát triển của máy điều hòa, lò sưởi. Dùng máy điều hòa, lò sưởi sẽ giúp tránh đi những tác hại do hơ than như:
- Ngạt khí CO và CO2: hít phải khí này có thể gây viêm phổi hoặc thậm chí tử vong
- Mệt mỏi: Nhiệt độ than lan tỏa không đều dẫn đến việc lúc nóng lúc lạnh, thay đổi nhiệt độ đột ngột gây cơ thể mệt mỏi
- Bỏng: vị trí đặt lò than thường ở dưới giường, nếu không được canh nhiệt có thể gây bỏng cho mẹ và bé
- Viêm da: bụi than, bụi tro bám vào cơ thể có thể gây rôm sảy, viêm da, nhiễm trùng da
Kiêng đánh răng sau sinh
Nhiều người cho rằng, phụ nữ sau khi sinh rất yếu nên phải kiêng tuyệt đối nước kể cả việc đánh răng súc miệng. Thực tế là nếu không vệ sinh răng miệng sạch sẽ thơm tho thì khoang miệng của người mẹ sẽ là nơi lưu trú lý tưởng cho hàng ngàn loại vi trùng, vi khuẩn từ đó gây ra các bệnh về răng miệng như: ê buốt răng, viêm chân răng, viêm nha chu, viêm lợi, chảy máu chân răng.
Cách vệ sinh răng miệng đúng như sau:
- Chọn bàn chải đầu nhỏ, lông bàn chải mềm
- Chải răng nhẹ nhàng từ hàm trên xuống và hàm dưới lên
- Sử dụng chỉ nha khoa để lấy mẫu thức ăn nhỏ còn sót lại ở chân răng, tránh dùng tăm tre vì dễ gây chảy máu và kẻ hở ở răng
- Nên đánh răng súc miệng bằng nước ấm hoặc nước muối sinh lý 0.9%
Có nên kiêng tắm gội sau khi sinh?
Có thể bạn đã nghe đâu đó lời khuyên rằng phụ nữ sau khi sinh tuyệt đối không được tắm và gội đầu trong vòng 1 tháng và cho đến bây giờ, nhiều gia đình vẫn còn tuân thủ theo lời khuyên này, vậy nó có đúng không?
Các bác sỹ, chuyên gia trong lĩnh vực sản phụ khoa cho rằng việc kiêng cữ tắm gội là không cần thiết vì tắm gội sẽ giúp cho cơ thể người mẹ được sạch sẽ, hạn chế các bệnh da liễu, vô tình lây sang bé khi mẹ ôm và cho con bú, vùng kín cũng được vệ sinh để giảm nguy cơ viêm nhiễm, tinh thần cũng sẽ thoải mái hơn, lưu thông máu tốt hơn
Nhưng việc tắm ngay sau sinh hay chờ thêm một thời gian ngắn sẽ phụ thuộc vào việc bạn sinh thường hay sinh mổ, có biến chứng nào sau sinh hay không, hãy hỏi bác sỹ để có quyết định phù hợp.
Đối với các mẹ sinh thường, sau 1-2 ngày các mẹ có thể tắm gội nhanh bằng nước ấm, chú ý vệ sinh vùng kín ít nhất 3 lần 1 ngày và vỗ khô nhẹ nhàng bằng khăn
Đối với các mẹ sinh mổ, Có thể tắm khi thấy khỏe hoặc lau khô người bằng dung dịch tắm gội khô Abena [chèn link sản phẩm Abena] và thay quần áo hàng ngày. Ngay khi có thể vận động lại được và vết mổ đã khô bề mặt thì tắm gội là cần thiết. Nên tắm nhanh hoặc lau người bằng nước ấm, không chà sát vào vết mổ, không tự ý bôi bất kỳ loại kem nào vào vết mổ.
Sau khi tắm xong có thể thoa tinh dầu tràm, bưởi, sả chanh để làm ấm cơ thể và giúp cơ săn chắc.
Không được ăn hải sản, đồ chua, nên ăn khô và thức ăn mặn, ăn nhiều móng giò?
Cơ thể của người phụ nữ sau khi trải qua quá trình sinh nở đầy gian truân sẽ mất rất nhiều máu, suy giảm sức đề kháng, vì vậy một chế độ ăn không cần bằng, đầy đủ dinh dưỡng, quá kiêng khem sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe người mẹ và bé thông qua việc làm giảm chất lượng và số lượng sữa mẹ
Quan niệm kiêng hoàn toàn đồ chua và tanh từ tôm, cá, cua vì sợ rằng bị trung tiện nhiều và em bé bị tiêu chảy
Thực chất vitamin C có trong đồ chua hoặc các khoáng chất có trong hải sản là cần thiết và quan trọng cho sự phục hồi sức khỏe của mẹ và cung cấp dưỡng chất đầy đủ cho sự phát triển của bé nếu được bổ sung ở một mức độ vừa đủ
Việc ăn nhiều thức ăn mặn và khô còn có thể làm tăng huyết áp cũng như nguy cơ sản giật sau sinh hoặc quan niệm ăn thật nhiều thịt heo, nhất là móng giò để lợi sữa, không những ảnh hưởng đến tâm lý, khẩu vị của sản phụ vì phải ăn duy nhất một món trong nhiều tháng mà còn làm tăng lượng chất béo khó tiêu có thể ảnh hưởng đến tiêu hóa cũng như không kiểm soát được cân nặng của sản phụ
Mẹ chỉ cần duy trì chế độ ăn uống đầy đủ 4 nhóm dinh dưỡng như bình thường, nếu chế độ ăn không thể cung cấp đủ, có thể bổ sung từ các viên uống trong các chế phẩm bổ sung
Kết luận
Tóm lại, trên đây là 3 quan niệm dân gian về chăm sóc phụ nữ sau sinh sai lầm. Việc điều chỉnh thói quen kiêng cữ sau sinh là một phần quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất là phải dựa vào sự tư vấn của các chuyên gia y tế để áp dụng những biện pháp phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe cụ thể và điều kiện sống. Việc này sẽ giúp giảm nguy cơ các vấn đề sức khỏe và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phục hồi sau sinh. Hãy luôn chú trọng đến vệ sinh cá nhân và sức khỏe toàn diện để đảm bảo một cuộc sống khỏe mạnh cho cả mẹ và bé yêu.
